Vakoverschrijdend lesmateriaal
Transversale doelen
1ste en 2de graad
Transversale, vakoverschrijdende sleutelcompetenties – GFL
In elke Vlaamse school worden leerlingen voorbereid op een snel veranderende wereld. Daarvoor zijn de sleutelcompetenties cruciaal. Veel van deze generieke vaardigheden zijn vandaag niet meer puur vakgebonden, maar transversaal: ze moeten in meerdere vakken, contexten en werkvormen terugkeren. Een grote uitdaging, want ook deze doelen hebben een resultaatsverbintenis.
- In het katholiek onderwijs worden deze doelen ondergebracht in het Gemeenschappelijk Funderend Leerplan (GFL)
- GO!, OVSG en POV spreken over transversale eindtermen of doelen met een transversaal karakter.
Hoe je ze ook noemt: de uitdaging is dezelfde en FTRPRF biedt de oplossing voor scholen in alle onderwijsnetten in Vlaanderen.
Bekijk de webinar van 20/05/2025
Alle transversale doelen in 1 platform
We bieden een krachtige totaaloplossing:
Sinds onze oprichting in 2019 focussen wij op twee vakken: IT&ME (ICT-basisvaardigheden, computationeel denken en mediawijsheid) en WIJS! (Mens & samenleving, Burgerschap, Maatschappij en welzijn …)
Deze focus wordt behouden en vormt een logische stap naar het aanbieden van een totaaloplossing voor de transversale doelen. Door ons aanbod uit te breiden met modules voor artistieke en culturele vorming, én door extra in te zetten op flexibiliteit, kunnen we dit vanaf schooljaar 2025-2026 waarmaken.
De keuzevrijheid in organisatievorm is voor scholen een belangrijk aspect binnen het ontwerp van de sleutelcompetenties. Wij bieden een mix van vakgebonden, vakoverschrijdende, projectmatige en zelfsturende modules. (Bekijk de voorbeelden hieronder!)
Om dit aanbod overzichtelijk te houden, kan je via onze navigatiestructuur filteren op een werkvorm naar keuze. Snel op zoek naar een les om een studie-uur te vullen? Dan filter je bijvoorbeeld op ‘Zelfsturend leren’ en krijg je meteen een heleboel lessen te zien die hier geschikt voor zijn.
Generieke vaardigheden als presentaties geven of documenten correct opslaan worden pas echt behaald als ze in verschillende vakken en contexten aan bod komen. In de Hack Room kunnen leerlingen én leerkrachten mini-lesjes terugvinden omtrent elke denkbare digitale, mediawijze of schoolse basisvaardigheid. Vind je dat hier toch nog een essentiële skill ontbreekt? Laat het ons weten, we voegen regelmatig extra lesjes toe.
Dankzij dit toevluchtsoord hoeven leerkrachten bijvoorbeeld niet meer voor elke opdracht instructies te geven over het gebruik van bepaalde (digitale) tools – ze kunnen gewoon verwijzen naar de Hack Room!
Elke school heeft een eigen schoolomgeving op het FTRPRF-leerplatform, gekoppeld met Smartschool of Microsoft Teams. De centrale schoolomgeving vergemakkelijkt de samenwerking over verschillende vakken heen, omdat je bijvoorbeeld bewerkte of eigen lessen kan delen met andere leerkrachten. Je kan per klas ook zien of andere leerkrachten al lessen ingepland hebben.
Elke module komt met een duidelijke lerarenhandleiding, evaluatie-instrumenten en differentiatiemogelijkheden. Verder kan je ons support-team gemakkelijk bereiken via de feedback-knop bij de slides, of via support@ftrprf.be. We helpen je snel verder!
Kant- en klare flexibiliteit in de praktijk
Enkele voorbeelden
Deze kant- en klare les informatica over verschillende presentatietools bevat in de lerarenhandleiding ook een suggestie om vakoverschrijdend te werken – door het onderwerp van de presentatie aan te passen.
Flexibiliteit bereiken we niet door de lessen vaag te houden: voor wie de les wél vakgebonden wil geven, wordt een informatica-onderwerp aangereikt op de slide (‘een belangrijke figuur in de informatica presenteren’).
Achter de blauwe knop ‘een belangrijke figuur in de informatica’ gaat een lijst van verschillende personen schuil. Door dit achter een knop te steken, wordt de slide overzichtelijk gehouden, maar bevat hij toch alle nodige info. Dit maakt de slide hybride inzetbaar: je kan hem als leerkracht makkelijk gebruiken om te presenteren, maar leerlingen kunnen er ook zelfstandig alle info vinden.
Op deze slide kan je de verschillende groepjes een presentatietool toewijzen. Via de oranje knoppen kunnen ze vlot naar de juiste slide navigeren met de uitleg over hun tool.
Deze oranje knoppen worden ook gebruikt om naar Hack Rooms te verwijzen, of om te differentiëren. Leerlingen kunnen bijvoorbeeld kiezen tussen ‘Klaar voor vandaag’ of ‘Tijd voor een extra uitdaging”, tussen ‘Ik wil een podcast maken’ of ‘Ik wil een blog maken’.
Veel van onze lessen zijn ontwikkeld zodat ze ook in de studie kunnen worden ingezet. Leerlingen kunnen de zelfsturende FTRPRF-modules volledig zelfstandig doorlopen. Tegelijkertijd zijn de lessen zo opgebouwd, dat de leerlingen ook zélf hun leerproces in handen nemen. Op deze manier ontwikkelen ze ook hun zelfregulerende en metacognitieve vaardigheden.
Deze lessen worden ingeleid met een praktische slide voor de leerkracht, zodat je in één oogopslag weet waarover de les gaat en of de leerlingen iets extra nodig hebben, zoals een koptelefoon of een uploadzone.
Bepaalde onderwerpen lenen zich goed tot een projectmatige aanpak. Denk bijvoorbeeld aan een duurzaamheidsexpo organiseren op school of in de klas, een sensibiliseringscampagne uitwerken rond mens- en kinderrechten, of stop-motion filmpjes maken op een creatieve dag.